Ақпарат - "Шәкәрім атындағы орта мектебі" КММ http://shakarim-abai.mektebi.kz/ ru Ақпарат - "Шәкәрім атындағы орта мектебі" КММ DataLife Engine Ауданның білім беру ұйымдарының қызметкерлеріне педагог-модератор біліктілік санатын беру туралы http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/21-audanny-blm-beru-jymdaryny-yzmetkerlerne-pedagog-moderator-blktlk-sanatyn-beru-turaly.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/21-audanny-blm-beru-jymdaryny-yzmetkerlerne-pedagog-moderator-blktlk-sanatyn-beru-turaly.html admin Tue, 13 Sep 2022 10:15:35 +0600 Сарыкөл http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/18-sarykl.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/18-sarykl.html
 
«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы жүзеге асып отырған соңғы жылдары айрықша ірі, көрнекті ескерткіш – Шыңғыстау Сарыкөліндегі түркілік кешен зерттелді.
Ескерткіш 1999-2004 жылдары бірнеше рет барлаудан және алдын-ала жүргізілген шектеулі қазба жұмыстарынан өткен болатын. Барлау Сарыкөлдегі түркі кешенінің ерекше ескерткіш екенін көрсетті және бұл іске З.С.Самашев бастаған Шығыс Қазақстан археологиялық экспедициясы лайықты назар аударды.
Алматыдағы «Археология» ЖШС (жетекшісі З.С.Самашев) және Семей мемлекеттік педагогикалық институты, Семей біріккен археологиялық жасағы Шыңғыстау археологиялық экспедициясының құрамында ескерткішті 2006-2008-жылдары – үш археологиялық маусым ішінде қазып шықты. Қазбаның алғашқы жылында Семей пединститутының ұйымдастыруымен (ол кездегі ректор – Е.Б.Сыдықов) зерттеуге Польшадағы Вроцлав университеті Археология институтының археологтар тобы (жетекшісі – Т.Плонка) қатысты.
Сарыкөл кешені 8-9-ғасырларға жатқызылды. Қазылып шыққан үш үлкен құрылыс табанында өртеп жерлеу ғұрпының белгілері мол. «Жертаға» құрылысы ашылды және ол қазылып шықты. «Жертаға» - алдында тас қаламасы бар тас мүсінді алдынан және екі жағынан тең қашықтықта қоршап иқазылған қасиет орны. «Жертаға» таспасының қазылған ені – 70 см. Тереңдігі – 18 см. Табаны дөңгелене біткен. Мұнда жерлеу және еске түсіру ғұрпына сәйкес ұзақ уақыт үзбей от жағылып, маңында түрлі рәсімдер өткен. Конструкцияның мінсіз болуы «таға» келбетінде мүсінді қоршаған осы қасиет орнының жоспар бойынша жасалғанын, ғұрып тұрақтылығын көрсетеді.
Зерттелген түркі кешенінде қабырғаларды тұрғызу, құрылыстың бетін жабу, сынтас-балбалдарды орналастыру, құрылыс шетінде құрбандық орындарын белгілеу секілді жерлеу-еске түсіру ғұрпының көптеген көріністері ашылды.
Заттық материал 2003-жылы табылған алтын құман, заттар жиынтығымен қатар кешеннің екінші құрылысынан 2008-жылы алынған алтын жалатқан күміс – екінші құманмен толықты.
Сарыкөлдегі түркі кешенін қазып-зерттеу түркілік ескерткіштер түсініктемелерімізді жан-жақты тереңдетті. Құрылыс өнері, жерлеу ғұрпы, еске түсіру орындары, рәсімдік заттар - бірнеше зеттеу бағыттарына қатысты мағлұмат жиналды. Осының бәрі түркілік мәдениеттің жаңа бір танымдық биіктерін елестетуге септігін тигізеді.

]]>

 
«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы жүзеге асып отырған соңғы жылдары айрықша ірі, көрнекті ескерткіш – Шыңғыстау Сарыкөліндегі түркілік кешен зерттелді.
Ескерткіш 1999-2004 жылдары бірнеше рет барлаудан және алдын-ала жүргізілген шектеулі қазба жұмыстарынан өткен болатын. Барлау Сарыкөлдегі түркі кешенінің ерекше ескерткіш екенін көрсетті және бұл іске З.С.Самашев бастаған Шығыс Қазақстан археологиялық экспедициясы лайықты назар аударды.
Алматыдағы «Археология» ЖШС (жетекшісі З.С.Самашев) және Семей мемлекеттік педагогикалық институты, Семей біріккен археологиялық жасағы Шыңғыстау археологиялық экспедициясының құрамында ескерткішті 2006-2008-жылдары – үш археологиялық маусым ішінде қазып шықты. Қазбаның алғашқы жылында Семей пединститутының ұйымдастыруымен (ол кездегі ректор – Е.Б.Сыдықов) зерттеуге Польшадағы Вроцлав университеті Археология институтының археологтар тобы (жетекшісі – Т.Плонка) қатысты.
Сарыкөл кешені 8-9-ғасырларға жатқызылды. Қазылып шыққан үш үлкен құрылыс табанында өртеп жерлеу ғұрпының белгілері мол. «Жертаға» құрылысы ашылды және ол қазылып шықты. «Жертаға» - алдында тас қаламасы бар тас мүсінді алдынан және екі жағынан тең қашықтықта қоршап иқазылған қасиет орны. «Жертаға» таспасының қазылған ені – 70 см. Тереңдігі – 18 см. Табаны дөңгелене біткен. Мұнда жерлеу және еске түсіру ғұрпына сәйкес ұзақ уақыт үзбей от жағылып, маңында түрлі рәсімдер өткен. Конструкцияның мінсіз болуы «таға» келбетінде мүсінді қоршаған осы қасиет орнының жоспар бойынша жасалғанын, ғұрып тұрақтылығын көрсетеді.
Зерттелген түркі кешенінде қабырғаларды тұрғызу, құрылыстың бетін жабу, сынтас-балбалдарды орналастыру, құрылыс шетінде құрбандық орындарын белгілеу секілді жерлеу-еске түсіру ғұрпының көптеген көріністері ашылды.
Заттық материал 2003-жылы табылған алтын құман, заттар жиынтығымен қатар кешеннің екінші құрылысынан 2008-жылы алынған алтын жалатқан күміс – екінші құманмен толықты.
Сарыкөлдегі түркі кешенін қазып-зерттеу түркілік ескерткіштер түсініктемелерімізді жан-жақты тереңдетті. Құрылыс өнері, жерлеу ғұрпы, еске түсіру орындары, рәсімдік заттар - бірнеше зеттеу бағыттарына қатысты мағлұмат жиналды. Осының бәрі түркілік мәдениеттің жаңа бір танымдық биіктерін елестетуге септігін тигізеді.

]]>
admin Thu, 20 Jun 2019 04:44:02 +0600
Қарашоқы http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/17-arashoy.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/17-arashoy.html

 

Қарашоқы ауылы - Кеңгірбай би ауылдық округінен 8 км жерде орналасқан. Ол - негізінен «Абай жолы» романындағы бөкенші руынан шыққан Сүйіндіктің ауылы. Жері шұрайлы, суы мол, тоғайлы жер. Қарашоқы өзінінің маңайында Құнанбай фильмі таспаланған. Қарашоқы-өзіндік тарихы бар мекен.


]]>

 

Қарашоқы ауылы - Кеңгірбай би ауылдық округінен 8 км жерде орналасқан. Ол - негізінен «Абай жолы» романындағы бөкенші руынан шыққан Сүйіндіктің ауылы. Жері шұрайлы, суы мол, тоғайлы жер. Қарашоқы өзінінің маңайында Құнанбай фильмі таспаланған. Қарашоқы-өзіндік тарихы бар мекен.


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 23:24:31 +0600
Шыңғыстау http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/16-arashoy.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/16-arashoy.html Шыңғыстау – Сарыарқаның шығыс бөлігіндегі тау жотасы. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай созылған. Мазмұны 1 Географиялық орны 2 Жер бедері 3 Геологиялық құрылымы 4 Өсімдігі мен жануарлары 5 Дереккөздер Географиялық орны Шығыс Қазақстан облысының Абай, Аягөз аудандары аумағында. Жер бедері Шыңғыстау солтүстік-шығыста Алтайдан Шар өзені аңғарымен бөлінеді, оңтүстік-шығыста Тарбағатайға ұласады. Шығысында тауаралық Зайсан қазаншұңқыры, оңтүстігінде Солтүстік Балқаш төбелері жатыр. Абсолюттік биіктігі 1000 – 1100 м, ең биік жері – Ақшатаудағы Қособа тауы (1305 м). Жылына 200 – 250 мм шамасында жауын-шашын түседі. Шыңғыстаудың солтүстік беткейінен Шаған және Ащысу, оңтүстігінен Бақанас, Дағанделі, Құрбақанас, Көксала, т.б. өзендер басталады. Геологиялық құрылымы Төменгі және орта палеогеннің жанартаутекті шөгінділерінен, құмтас, тақтатас, конгломерат, т.б. жыныстардан түзілген. Өсімдігі мен жануарлары Беткейінде бұта (тобылғы, қараған), аңғарларында тал, терек, қайың, шалғын шөп өседі. Арқар, киік, қасқыр, түлкі, борсық, суыр, т.б. мекендейді.[1

Шыңғыстау – Сарыарқаның шығыс бөлігіндегі тау жотасы. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай созылған.Шығыс Қазақстан облысының АбайАягөз аудандары аумағында.Шыңғыстау солтүстік-шығыста Алтайдан Шар өзені аңғарымен бөлінеді, оңтүстік-шығыста Тарбағатайға ұласады. Шығысында тауаралық Зайсан қазаншұңқыры, оңтүстігінде Солтүстік Балқаш төбелері жатыр. Абсолюттік биіктігі 1000 – 1100 м, ең биік жері – Ақшатаудағы Қособа тауы (1305 м). Жылына 200 – 250 мм шамасында жауын-шашын түседі. Шыңғыстаудың солтүстік беткейінен Шаған және Ащысу, оңтүстігінен БақанасДағанделі, Құрбақанас, Көксала, т.б. өзендер басталады.өменгі және орта палеогеннің жанартаутекті шөгінділерінен, құмтас, тақтатас, конгломерат, т.б. жыныстардан түзілген.еткейінде бұта (тобылғы, қараған), аңғарларында тал, терек, қайың, шалғын шөп өседі. Арқар, киік, қасқыр, түлкі, борсық, суыр, т.б. мекендейді
]]>

]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 06:30:32 +0600
Кеңгірбай би ауылдық округі http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/14-kegrbay-bi-auyldy-okrug.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/14-kegrbay-bi-auyldy-okrug.html Кеңгірбай би ауылы — Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылдық округі орталығы. Географиялық орны Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Халқы 1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 1237 адам

 

Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылы тарихи тасы мен тауы шежіре хан тауының бөктеріне Қарауыл өзені бойына орналасқан.

1928 жылы Сарыкөл атындағы Мойынсерік  болып атанды.

1931 жылы Үш Мойынсерік колхоз болып бірікті.

1950 жылы үш колхоз бірігіп Абай атындағы  колхоз болып атанды.

1997 жылы  27 тамыздан бастап  Кеңгірбай би ауылы болып атанды.

Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Ауылдық округтің  құрылған жылы 1953. Округтің жалпы жер көлемі 1740313. Жалпы халық саны 1063.  


]]>
Кеңгірбай би ауылы — Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылдық округі орталығы. Географиялық орны Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Халқы 1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 1237 адам

 

Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылы тарихи тасы мен тауы шежіре хан тауының бөктеріне Қарауыл өзені бойына орналасқан.

1928 жылы Сарыкөл атындағы Мойынсерік  болып атанды.

1931 жылы Үш Мойынсерік колхоз болып бірікті.

1950 жылы үш колхоз бірігіп Абай атындағы  колхоз болып атанды.

1997 жылы  27 тамыздан бастап  Кеңгірбай би ауылы болып атанды.

Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Ауылдық округтің  құрылған жылы 1953. Округтің жалпы жер көлемі 1740313. Жалпы халық саны 1063.  


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 06:06:37 +0600
Шәкәрімнің 30 жыл денесі жатқан құрқұдық http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/13-shkrmn-30-zhyl-denes-zhatan-rdy.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/13-shkrmn-30-zhyl-denes-zhatan-rdy.html Кеңгірбай би ауылы — Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылдық округі орталығы. Географиялық орны Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Халқы 1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 1237 адам

 

Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылы тарихи тасы мен тауы шежіре хан тауының бөктеріне Қарауыл өзені бойына орналасқан.

1928 жылы Сарыкөл атындағы Мойынсерік  болып атанды.

1931 жылы Үш Мойынсерік колхоз болып бірікті.

1950 жылы үш колхоз бірігіп Абай атындағы  колхоз болып атанды.

1997 жылы  27 тамыздан бастап  Кеңгірбай би ауылы болып атанды.

Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Ауылдық округтің  құрылған жылы 1953. Округтің жалпы жер көлемі 1740313. Жалпы халық саны 1063.  


]]>
Кеңгірбай би ауылы — Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылдық округі орталығы. Географиялық орны Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Халқы 1999 жылы жергілікті тұрғындар саны 1237 адам

 

Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданындағы ауыл, Кеңгірбай ауылы тарихи тасы мен тауы шежіре хан тауының бөктеріне Қарауыл өзені бойына орналасқан.

1928 жылы Сарыкөл атындағы Мойынсерік  болып атанды.

1931 жылы Үш Мойынсерік колхоз болып бірікті.

1950 жылы үш колхоз бірігіп Абай атындағы  колхоз болып атанды.

1997 жылы  27 тамыздан бастап  Кеңгірбай би ауылы болып атанды.

Аудан орталығы — Қарауыл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км-дей жерде орналасқан. Ауылдық округтің  құрылған жылы 1953. Округтің жалпы жер көлемі 1740313. Жалпы халық саны 1063.  


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 05:41:52 +0600
Тоқтамыс батыр http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/12-totamys-babany-a-kmbezd-mazary.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/12-totamys-babany-a-kmbezd-mazary.html
]]>
«Ту тіккен Тобықтының қолбасшысы» Жетінші ұрпаққа жеткен жәдігерлер Қазақ - қалмақ соғысының бас қаҺармандарының бірі, толарсақтан қан кешіп, елін, жерін ақ найзаның ұшы, білектің күшімен қорғаған даңқты батырларымыздың бірі – Лақаұлы Тоқтамыс. Көнекөз қариялардың айтуы бойынша, кейбір шежіре деректерге сүйінсек Тоқтамыс батыр 1730-шы жылдардың шамасында Әзіреттің Қаратауындағы Жылыбұлақ деген жерде туған. Тоқтамыс батырдың ерлік шайқастары Абылай ханның жасағында ерекше көзге түсіп отырады. «Тоқтамыстай ер біткен қазағыма Дұшпанының көнбей кеткен мазағына Сырдың бойын шулатып үш Ту алып, Жоңғарды талай салған азабына» Байкөкше ақын Тоқтамыс – хан күзет жасағының басшысы Абылай хан қолбасы батырлармен бірге шатырда қымыз ішіп отырған – ды. Бір мезетте қала қақпаларын сырттай торуылдап жүрген күзет жасағының басшысы - Тобықты Тоқтамыс батыр ішке кірді. Бұл қазір немере ағасы Мамай батырдың туын ұстап қалған, кейінгі жас буын арасында көзге түсіп жүрген, дәмелі жігіттердің бірі еді. Сол Тоқтамыс кірген бойда шұғыл хабар жеткізді. -Хан ием! Ішінде қала басқағы Молла Самсы бар, бір үлкен топ Ташкенттен шығып, осылай қарай беттеп келеді. Осында келіп, сіздің дәргейіңізге бас ұрмақ – деді ол ентігін баспаған күйі ханға тәжім етіп. -Келсін... Көрейік, саудагерлердің қалай сайрағанын! Абылай көңілденіп қалды. – Ал өзің жақсы хабар әкелгенің үшін хан шарасынан қымыз іш! – деп қолындағы сырлы аяқты қымызға толтыртты да, Тоқтамысқа ұсынды. -Рахмет, хан ием! Мен үшін бұдан өткен құрмет жоқ! – деп жас батыр әлдебір киелі затты ұстағандай қымыз толы шараны аузына таман апарды да, дем алмастан басына бірақ төңкерді.

«Ту тіккен Тобықтының қолбасшысы»

Жетінші ұрпаққа жеткен жәдігерлер

Қазақ - қалмақ соғысының бас қаҺармандарының бірі, толарсақтан қан кешіп, елін, жерін ақ найзаның ұшы, білектің күшімен қорғаған даңқты батырларымыздың бірі – Лақаұлы Тоқтамыс. Көнекөз қариялардың айтуы бойынша, кейбір шежіре деректерге сүйінсек Тоқтамыс батыр 1730-шы жылдардың шамасында Әзіреттің Қаратауындағы Жылыбұлақ деген жерде туған. Тоқтамыс батырдың ерлік шайқастары Абылай ханның жасағында ерекше көзге түсіп отырады.

«Тоқтамыстай ер біткен қазағыма

Дұшпанының көнбей кеткен мазағына

Сырдың бойын шулатып үш Ту алып,

Жоңғарды талай салған азабына»

                                       Байкөкше ақын

Тоқтамыс – хан күзет жасағының басшысы

Абылай хан қолбасы батырлармен бірге шатырда қымыз ішіп отырған – ды. Бір мезетте қала қақпаларын сырттай торуылдап жүрген күзет жасағының басшысы - Тобықты Тоқтамыс батыр ішке кірді. Бұл қазір немере ағасы Мамай батырдың туын ұстап қалған, кейінгі жас буын арасында көзге түсіп жүрген, дәмелі жігіттердің бірі еді. Сол Тоқтамыс кірген бойда шұғыл хабар жеткізді.

-Хан ием! Ішінде қала басқағы Молла Самсы бар, бір үлкен топ Ташкенттен шығып, осылай қарай беттеп келеді. Осында келіп, сіздің дәргейіңізге бас ұрмақ – деді ол ентігін баспаған күйі ханға тәжім етіп.

-Келсін... Көрейік, саудагерлердің қалай сайрағанын! Абылай көңілденіп қалды. – Ал өзің жақсы хабар әкелгенің үшін хан шарасынан қымыз іш! – деп қолындағы сырлы аяқты қымызға толтыртты да, Тоқтамысқа ұсынды.

-Рахмет, хан ием! Мен үшін бұдан өткен құрмет жоқ! – деп жас батыр әлдебір киелі затты ұстағандай қымыз толы шараны аузына таман апарды да, дем алмастан басына бірақ төңкерді.


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 05:25:19 +0600
Жидебай қорығы http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/11-zhidebay-oryy.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/11-zhidebay-oryy.html
]]>
Жидебай қорығы - тарихи-мәдени және әдеби - мемориалдық, экологиялық аймақ. Мемлекет қамқорлығына алынған. Семей облысы, Абай ауданы жеріңде орналасқан. 1990 ж. Абай (Ибраһим) Құнанбаевтың 150 жылдық мерей тойы қарсаңында ұйымдастырылды. Қорықтың жалпы аумағы 64 кв. км. Қорық құрамына Абайдың әдеби-мемориалдық мұражай-үйі, Абай, Зере, Ұлжан, Оспан және Шәкәрім, Ахат, Құдайберді, Ғабитхан молда, Шәукен бай, Еркежан зираттары т.б. тарихи - мәдени ескерткіштер кешені енген. Бұлардың бәрі күрделі жөндеуден өткізілді. Жидебай қорығы. облыстық, республикалық туристік саяхат жасайтын қасиетті орынға айналдырылған.[1] Жидебай –Абайдың ата қонысы. Қарауыл өзенінің жайылмасында жатқан қалың қорық, шұрайлы жер. Жидебайды Тобықты руының Жігітек атасы мекен еткен. 19 ғасырдың орта тұсында Жидебай, Борсықбай, Барақты - аға сұлтан Құнанбай Өскенбайұлы иемденіп, қыстау салдырған. 1850 ж. Құнанбай Жидебайдан 15 шақырым жердегі Ескі Там қонысына медресе салдырып, өзінің және туыстарының балаларын оқытқан. Абай 8 жасынан бастап осы медреседе оқып сауат ашқан. 1880 ж. Абай Жидебайда өз қаражатымен жаңадан медресе салдырған. Құнанбай қажы дүние салған соң, 1885-91 ж. Жидебай қонысы Құнанбайдың Ұлжаннан туған баласы Оспанның еншісіне тиген. 1891 ж. інісі Оспан қайтыс болғаннан кейін қыстау Абай иелігіне көшкен. Қазір мұнда ақынның мұражай-үйі жұмыс істейді. Жидебай Еуразия материгінің орталығы, нақ ортасы болып есептелед

Жидебай қорығы - тарихи-мәдени және әдеби - мемориалдық, экологиялық аймақМемлекет қамқорлығына алынған. Семей облысы, Абай ауданы жеріңде орналасқан. 1990 ж. Абай (Ибраһим) Құнанбаевтың 150 жылдық мерей тойы қарсаңында ұйымдастырылды. Қорықтың жалпы аумағы 64 кв. км.

Қорық құрамына Абайдың әдеби-мемориалдық мұражай-үйі, Абай, Зере, Ұлжан, Оспан және Шәкәрім, Ахат, Құдайберді, Ғабитхан молда, Шәукен бай, Еркежан зираттары т.б. тарихи - мәдени ескерткіштер кешені енген. Бұлардың бәрі күрделі жөндеуден өткізілді. Жидебай қорығы. облыстық, республикалық туристік саяхат жасайтын қасиетті орынға айналдырылған.

Жидебай –Абайдың ата қонысы. Қарауыл өзенінің жайылмасында жатқан қалың қорық, шұрайлы жер. Жидебайды Тобықты руының Жігітек атасы мекен еткен. 19 ғасырдың орта тұсында Жидебай, Борсықбай, Барақты - аға сұлтан Құнанбай Өскенбайұлы иемденіп, қыстау салдырған. 1850 ж. Құнанбай Жидебайдан 15 шақырым жердегі Ескі Там қонысына медресе салдырып, өзінің және туыстарының балаларын оқытқан. Абай 8 жасынан бастап осы медреседе оқып сауат ашқан. 1880 ж. Абай Жидебайда өз қаражатымен жаңадан медресе салдырған. Құнанбай қажы дүние салған соң, 1885-91 ж. Жидебай қонысы Құнанбайдың Ұлжаннан туған баласы Оспанның еншісіне тиген. 1891 ж. інісі Оспан қайтыс болғаннан кейін қыстау Абай иелігіне көшкен. Қазір мұнда ақынның мұражай-үйі жұмыс істейді. Жидебай Еуразия материгінің орталығы, нақ ортасы болып есептеледі.


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 02:09:12 +0600
Ақтамберді мазары http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/10-atamberd-mazary.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/10-atamberd-mazary.html
]]>

 

Ақтамберді мазары— 18 ғ. архитектуралық ескерткіш.
Ақтамберді мазары Шығыс Қазақстан облысы Жүрекадыр. шетінде Шыңғыстау тауында белгілі батыр, жырау Ақтамбердіге арнап тұрғызылған. Ескерткіш солтүстік шығыс және оңтүстік жақтарын қалмақпен соғыста шейіт болған Ақтамберді сарбаздарының бейіті тағама қоршап жатқан шағын дөңестің басында тұр. Алғашқы жобада 7,7 м х 6,3 м тікбұрышты көлемде кесек тасты балшықпен бекітіп салынған. Ол негізінен бұзылған соң 90-шы жылдарда жаңартылған

]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 01:54:45 +0600
Базаралы мазары http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/8-bazaraly-mazary.html http://shakarim-abai.mektebi.kz/main/8-bazaraly-mazary.html
]]>

Базаралы Қауменұлы (1833-87) - Абайдың әкесі Құнанбаймен тартысып, айтысып өткен адам. Руы -Тобықтыішінде Жігітек. Абай оны билеуші топтан жапа шеккен халықтың мұңын мұңдап, жоғын жоқтап, ешкімнің ызғарынан ықпай, қарсы тұрған өжеттігі, ер мінезі үшін құрмет тұтқан. Құнанбай Базаралыны Жігітек руының көп адамымен бірге қылмысқа тарттырып, інісі Балағазбен қосып итжеккенге айдатып жіберген. Балағаз сонда өлген. Базаралы1882ж. қашып келген. Құнанбай тұқымымен қайта жауласып, бір түнде Тәңірбердінің бір үйір жылқысын шауып алып, қырып тастайды. Базаралы айдаудан қайтқанда, амандасуға барған бір топ кісінің ішіндеКөкбай ақында болады. Сөз реті келгенде Көкбай:

«Алашқа абыройың әлі дардай,

Келбетің қырық пұт тартқан қара нардай.

Сипаттап бұдан дағы айтар едім,

Тұрмын ғой жарияға жарай алмай», -

дейді. Сонда Базаралы«Айтайын десе Абайдан, айтпайын десе менен именіп түр екен. Сенің осың бәрінен артық болды», - деп, ризашылығын білдіреді. Бұдан Абайдың Базаралы бойындағы кейбір қасиеттерін ұнатпайтыны, сондықтан да Көкбай ақынның Базаралыны бастан-аяқ түгелдей мақтауға жүрегі дауалай алмай тұрғаны көрінеді. Базаралының ерлігі, сын-сипатыМ. Әуезовтің«Абай жолы»романында жан-жақты суреттелген. Базаралының сүйегі Көлденең қыстағына қойылған.

 


]]>
admin Wed, 19 Jun 2019 01:48:20 +0600